Page 307 - Nong nghiep DBSCL hien trang va dinh huong phat trien (GS.TS. Nguyen Thanh Phuong)_16x24_(392p)
P. 307
tự nhiên do có phổ rộng các hoạt tính sinh học bao gồm kháng khuẩn, kháng
nấm (Chanthaphon et al., 2008) và tác dụng chống oxy hóa mạnh. EO của
cam ngọt được chứng minh là có khả năng kháng mạnh vi khuẩn
(Aggregatibacter actinomycetemcomitans, Porphyromonas gingivalis và
Prevotella intermedia) gây bệnh nha chu ở người (Hussain et al., 2015). Đặc
biệt, EO của cam ngọt gần đây được chứng minh là có khả năng ức chế mạnh
hoạt tính của hai enzyme liên quan đến bệnh đái tháo đường loại 2 là α-
amylase và α-glucosidase Oboh et al., 2017). Ngoài ra, tinh dầu của cam ngọt
được bao trong β-cyclodextrin làm giảm 41,4% khối lượng cơ thể của chuột
béo phì, đồng thời làm giảm cholesterol toàn phần và giúp phục hồi gan bị
tổn thương do béo phì (Li et al., 2019).
- Hợp chất sinh học nhóm polyphenol. Cao chiết từ vỏ quả cam ngọt
rất hiệu quả trong việc giảm cholesterol, triglyceride và glucose trong máu
chuột, và hiệu quả phụ thuộc vào dung môi sử dụng để chiết xuất cao chiết
(Fayek et al., 2017). Cao chiết bằng nước và hexan hiệu quả hơn cao chiết
bằng methanol trong việc giảm cholesterol trong máu của chuột, trong khi
cao chiết bằng methanol và hexane giảm triglyceride trong máu chuột tốt hơn
cao chiết bằng nước. Do trong cao chiết vỏ quả cam chứa các hoạt chất
flavonoids như hesperidin và nobiletin, tinh dầu và pectin với các nồng độ
khác nhau phụ thuộc vào dung môi ly trích. Cao chiết của vỏ quả cam ngọt,
được trích bằng ethanol, có hiệu quả cao trong việc hạ glucose và cholesterol
trong máu của chuột lang bị bệnh tiểu đường ở liều từ 125 tới 500 mg/kg
khối lượng chuột (Muhtadi et al., 2015). Tương tự, cao chiết ethanol của vỏ
quả cam ngọt có khả năng hạ đáng kể lượng glucose, triglyceride và
cholesterol trong máu của chuột lang bị bệnh tiểu đường ở liều 250 và 500
mg/kg khối lượng chuột (Kumar & Bhaskar, 2015); đồng thời có khả năng
giảm cân trên chuột. Nghiên cứu của Huang et al. (2009) cho thấy cao chiết
vỏ quả cam ngọt có khả năng giảm béo phì bằng cách bằng cách ức chế sự
tăng cân cơ thể và sự hình thành mô mỡ ở chuột. Nghiên cứu của Ezekwesili-
Ofili and Gwacham (2015) trên cao chiết của 6 loại vỏ quả có múi (trong đó
có cam ngọt) trên chuột béo phì củng cho kết quả tương tự. Gần đây, cao
chiết vỏ quả cam đã được thử nghiệm trên người với liều lượng 1 g/ngày đã
làm giảm 12% mỡ và tăng 8% lượng cơ trên người bệnh béo phì trong 3
tháng (Kegele et al., 2019). Đặc biệt, bột khô của vỏ quả cam có tác dụng
làm giảm cân và glucose trong máu của chuột (Youssef et al., 2013). Ding et
al. (2013) cũng đã thử nghiệm và chứng minh, chiết xuất vỏ bưởi với các
thành phần flavonoid có thể ngăn ngừa rối loạn chuyển hóa do chế độ ăn
296