Page 181 - Nong nghiep DBSCL hien trang va dinh huong phat trien (GS.TS. Nguyen Thanh Phuong)_16x24_(392p)

trùng này rất nhanh, vòng đời ngắn chỉ từ 11-13 ngày và thường đẻ nhiều lứa
liên tục nhưng hầu hết các loại thuốc trừ bọ trĩ đều không diệt được trứng bọ
trĩ, mà chỉ diệt được ấu trùng và thành trùng (Cúc, 2015).

Đối với ruồi đục trái gây hại rất nhiều loại cây ăn trái như xoài, nhãn,
chôm chôm, thanh long,... Ruồi đục trái cũng là đối tượng kiểm dịch quốc tế
rất quan trọng. Giải pháp quan trọng và hiệu quả nhất là dùng pheromon dẫn
dụ trên diện rộng, không neo trái hay phòng ngừa sớm bằng một số loại thuốc
đặc trị. Trên cây sầu riêng, gần đây xuất hiện rầy xanh gây hại đọt non khá
nghiêm trọng trên hầu hết vùng trồng sầu riêng ở ĐBSCL, miền Đông Nam
Bộ và Tây nguyên. Hiện nay có ít nghiên cứu về loại dịch hại này.

Tóm lại, sâu hại trên cây ăn trái chủ yếu ở ĐBSCL vẫn là những loại
dịch hại khá phổ biến như bọ trĩ, nhện, sâu đục trái. Tuy nhiên, biện pháp
phòng trừ của nhà vườn đôi khi không hiệu quả vì chủ yếu dựa vào thuốc hóa
học, phun định kỳ, rất tốn kém nhưng dễ dẫn đến tính kháng thuốc và hiệu
quả không cao, cần nghiên cứu và xây dựng nhiều mô hình quản lý tổng hợp
giúp nhà vườn quản lý sâu hại hiệu quả hơn.

Bệnh hại cây ăn trái chủ yếu
Trên cây xoài, bệnh thán thư vẫn là bệnh hại quan trọng trong việc sản
xuất xoài vụ nghịch (mùa mưa). Hiện nay, nhờ áp dụng kỹ thuật bao trái nên
bệnh hại chủ yếu ở giai đoạn ra đọt non, ra hoa và trái non. Một số kỹ thuật
canh tác quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển của bệnh là trồng với khoảng
cách thích hợp, tỉa cành thông thoáng, không để cây giao tán và bón phân cân
đối, không bón thừa phân N nhưng thiếu K.
Trên cây cam quýt, bệnh quan trọng nhất là bệnh vàng lá Greening, tiếp
theo là bệnh vàng lá thối rễ. Bệnh vàng lá Greening lây lan qua hai con đường
là cây giống và rầy chổng cánh. Hiện nay, nhà vườn ít sử dụng cây sạch bệnh
vì nguồn cung hạn chế, chủ yếu do Viện Cây ăn quả miền nam và Trung tâm
giống ở các tỉnh, giao nhận không thuận tiện và giá thành cao. Đối với nhà
vườn trồng ‘cam rau, cam rầy’ không sử dụng cây sạch bệnh để giảm chi phí.
Đối với bệnh vàng lá thối rễ, tác nhân gây hại là nấm Fusarium solani, kết
hợp với Phytophthora spp., tuyến trùng và cây bị ‘stress’ nên phải áp dụng
biện pháp quản lý đồng bộ mới có hiệu quả. Bệnh phát triển mạnh trong điều
kiện ẩm độ cao, đất thoát nước kém. Để phòng ngừa bệnh nầy ngoài áp dụng
thuốc đặc trị khi bệnh nặng, chủ yếu là bón phân hữu cơ cho đất tơi xốp, giúp
đất thấm rút nước tốt, đồng thời kết hợp với nấm Trichoderma spp. để phòng
trị nấm Fusarium sp. và tuyến trùng. Ngoài ra, cần phải bón phân cân đối,

170