Page 190 - Nong nghiep DBSCL hien trang va dinh huong phat trien (GS.TS. Nguyen Thanh Phuong)_16x24_(392p)

giảm cỏ vì ngăn cản ánh sáng chiếu vào mặt liếp và giảm tác hại của ảnh
hưởng của biến đổi khí hậu vì có thể điều hòa ẩm độ đất (mưa to, nắng gắt
bất thường). Tuy nhiên, rất nhiều nông dân sử dụng màng phủ không thành
công vì không nắm được kỹ thuật tưới nước, bón phân; mặt khác do khả năng
tài chính hạn chế, mua nợ màng phủ ở các đại lý vật tư gần nơi sản xuất và
trả tiền vào sau khi thu hoạch, nên thường chọn màng phủ giá rẽ vì tráng bạc
ít (hiệu quả giảm côn trùng kém, cây sinh trưởng không tốt do tăng nhiệt độ,
mà cỏ mọc tốt) và mỏng (độ bền ngắn, màng phủ đã rách nát khi chưa kết
thúc mùa vụ).

* Về kỹ thuật quản lý phân bón

Rau màu là cây trồng cạn, có sinh trưởng rất ngắn, bình quân 2-3 tháng,
nhưng cho năng suất rất cao (trung bình 15-25 tấn/ha), riêng các loại rau cải
ăn lá (xà lách, cải xanh, cải ngọt, tần ô, rau dền, rau muống) chỉ khoảng 1
tháng. Do vậy, nhu cầu phân bón cho rau màu cao hơn các loại cây trồng
khác, tuy nhiên hầu hết nông dân sử dụng phân bón không cân đối giữa N, P,
K, thường sử dụng nhiều phân Urea và chất kích thích sinh trưởng mà ít sử
dụng phân hữu cơ, đặc biệt là phân hữu cơ tự sản xuất nên năng suất, chất
lượng chưa cao (hương vị kém và thời gian bảo quản không lâu) và không an
toàn cho sức khỏe người tiêu dùng vì khả năng tích lũy nitrat cao. Trên dưa
hấu, bón N càng tăng từ 100 đến 150 và 200 kg/ha kết quả càng giảm về năng
suất, thời gian bảo quản và lợi nhuận; chỉ cần bón 100 kg N/ha kết hợp màng
phủ nông nghiệp đạt hiệu quả cao cao nhất (Trần Thị Ba, 2005). Tuy nhiên,
phần lớn nông dân sử dụng phân đạm nhiều hơn để cho trái to, gần ngày thu
hoạch nên thường tích tích lũy nitrate cao hơn quy định (60 mg/kg phần ăn
được của trái), sản phẩm không an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng. Trên
cây ớt, nhu cầu N:P2O5:K2O:MgO:CaO là 2,5:1:3:0,3:0,4 nhưng nông dân sử
dụng K và Ca chỉ khoảng ½ mà còn sử dụng nhiều chất kích thích sih trưởng
đã góp phần làm tăng thiệt hại do bệnh thán thư (nấm Colletotrichum sp.)
không những gây hại ngoài đồng mà còn trong kho vựa nên năng suất trái
thương phẩm thấp và khó xuất khẩu. Ngoài ra, nông dân thường rãi phân trên
mặt liếp, không đậy màng phủ hoặc sử dụng màng phủ tiết kiệm và áp dụng
biện pháp tưới phun trên mặt liếp dẫn đến lượng phân thất thoát rất lớn, nếu
trong mùa mưa thì tổn thất còn nhiều hơn; đồng thời tạo điều kiện cho cỏ dại
phát triển nhanh và là nơi ẩn náo của nhiều loại côn trùng, đặc biệt bọ trĩ. Việc
quản lý phân bón không đúng không chỉ làm tăng chi phí phân bón mà còn
tăng chi phí thuốc bảo vệ thực vật và làm cỏ.

179