Page 296 - Toan canh nguon nhan luc DBSCL va vai tro cua truong DHCT

10.9 PHƯƠNG PHÁP ĐO LƯỜNG NỀN KINH TẾ TRI THỨC

Phát triển nền kinh tế tri thức đòi hỏi phải có những chiến lược dài hạn
nhằm thúc đẩy bốn trụ cột của nền kinh tế. Do vậy, cần có những chỉ tiêu để
đo lường những mặt mạnh và hạn chế trong từng trụ cột để mỗi quốc gia, mỗi
vùng có những chính sách đúng đắn. Ngoài ra, cũng cần những chỉ tiêu để
quan sát tiến bộ của mỗi quốc gia ở từng trụ cột. Để hiện thực hóa mục tiêu
đo lường này, chương trình Knowledge for Development (K4D) của World
Bank Institute đã phát cơ chế kinh tế và thể chế tạo ra động cơ cho việc sáng
tạo, phổ biến, và sử dụng tri thức giáo dục đào tạo lao động có học vấn và tay
nghề cao, sử dụng tri thức một cách hiệu quả hệ thống đổi mới sáng tạo một
hệ thống của các tổ chức có thể tiếp cận tri thức toàn cầu để tiếp thu và sử
dụng nguồn tri thức này, cũng như tạo ra tri thức cho chính quốc gia đó cơ sở
hạ tầng về thông tin và truyền thông tạo điều kiện cho việc trao đổi, xử lý, và
phổ biến thông tin hiệu quả 30. Theo Hoài (2013), có 25-35 bộ chỉ tiêu đo
lường tiến bộ của mỗi quốc gia trong bốn trụ cột của nền kinh tế tri thức gọi
là Phương pháp đánh giá tri thức (Knowledge Assessment Methodology –
KAM). Đây là một công cụ dựa trên nền tảng Internet, cho phép đánh giá cơ
bản mức độ sẵn sàng của mỗi quốc gia, khu vực cho nền kinh tế tri thức. Nó
giúp mỗi quốc gia đánh giá điểm mạnh và yếu bằng cách so sánh mức độ tiến
bộ của chính quốc gia đó về bốn trụ cột theo thời gian, và so với các quốc gia
khác. KAM cho phép các nhà làm chính sách nhận diện những vấn đề, cơ hội,
những lĩnh vực cần được quan tâm và đầu tư trong quá trình hướng tới nền
kinh tế tri thức. Hiện nay đã có 146 quốc gia và vùng lãnh thổ được đánh giá
bằng KAM.

Các chỉ số của KAM bên cạnh 148 chỉ tiêu cụ thể, KAM cũng phát triển
các chỉ số (index) để phản ánh tổng quan về tiến bộ của mỗi quốc gia hướng
đến nền kinh tế tri thức nói chung và về từng nhóm chỉ tiêu nói riêng. Hai chỉ
số tổng quan có tính quan trọng nhất là Chỉ số nền kinh tế tri thức (Knowledge
Economy Index – KEI) và Chỉ số tri thức (Knowledge Index – KI). Ngoài ra
còn có các chỉ số cho riêng từng trụ cột, bao gồm Chỉ số về cơ chế kinh tế và
thể chế (Economic and institutional regime Index), Chỉ số về giáo dục
(Education Index), Chỉ số về đổi mới sáng tạo (Innovation Index), và Chỉ số
về công nghệ thông tin và truyền thông (ITC Index). Mỗi chỉ số này là giá trị
trung bình của ba chỉ tiêu về từng trụ cột. Có thể thấy Chỉ số nền kinh tế tri
thức (KEI) được xây dựng từ 12 chỉ tiêu của 4 trụ cột.

282