Page 108 - Nong nghiep DBSCL hien trang va dinh huong phat trien (GS.TS. Nguyen Thanh Phuong)_16x24_(392p)
P. 108
các cách tiếp cận chung về chuyển đổi số trong nông nghiệp, đây là một trong
các cơ sở quan trọng được sử dụng làm luận cứ cho các đề xuất tiếp theo.
Bài viết sẽ tập trung vào 3 nội dung quan trọng sau: (1) xác định rõ các
định hướng chủ đạo về phát triển nông nghiệp bền vững và vai trò của chuyển
đổi số; (2) xác định thực trạng chuyển đổi số trong nông nghiệp ở ĐBSCL,
các cơ hội và thách thức liên quan; và (3) đề xuất một tập giải pháp tổng thể
về chuyển đổi số để phát triển bền vững nông nghiệp ĐBSCL. Một số nghiên
cứu và giải pháp số tại Trường Đại học Cần Thơ và một số mô hình thành
công trên thế giới cũng được trình bày nhằm minh chứng rõ hơn cho các đề
xuất mà bài viết này hướng đến.
6.2 PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP BỀN VỮNG VÀ VAI TRÒ
CỦA CHUYỂN ĐỔI SỐ
6.2.1 Nông nghiệp bền vững và các khái niệm
Nghị quyết 120/NQ-CP về phát triển bền vững ĐBSCL thích ứng với
BĐKH hướng tới việc “kiến tạo phát triển bền vững, thịnh vượng, trên cơ sở
chủ động thích ứng, phát huy tiềm năng, thế mạnh, chuyển hóa những thách
thức thành cơ hội để phát triển”, nhấn mạnh việc thay đổi tư duy phát triển
“chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp thuần túy, chủ yếu là sản xuất lúa
sang tư duy phát triển kinh tế nông nghiệp đa dạng, đáp ứng nhu cầu của thị
trường, chuyển từ phát triển theo số lượng sang chất lượng” và “tôn trọng
quy luật tự nhiên, phù hợp với điều kiện thực tế, tránh can thiệp thô bạo vào
tự nhiên”.
Trong Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai
đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Chính phủ, 2022), phát triển nền
nông nghiệp bền vững được định nghĩa là “Đảm bảo cơ hội phát triển cho
các thế hệ tương lai, khả năng thích ứng và chống chịu biến động, cân đối,
hài hòa các yếu tố môi trường, xã hội và kinh tế, tái tạo nguyên liệu, năng
lượng,... trong sản xuất”.
Các mục tiêu kinh tế - xã hội - môi trường liên quan đến phát triển nông
nghiệp bền vững vùng ĐBSCL là cơ sở đánh giá tính hữu hiệu của các giải
pháp. Để có cơ sở đúng đắn, căn cứ theo 3 nhóm tiêu chí thuộc Chỉ số 2.4.1
của FAO (Liên quan Mục tiêu 2 của SDG – sustainable development goal)
làm dẫn hướng cho các đề xuất liên quan đến chuyển đổi số, đồng thời có ánh
xạ so sánh với các định hướng chính sách khác có liên quan đến phát triển
nông nghiệp bền vững, cụ thể là Chương trình tổng thể phát triển nông nghiệp
97