Page 306 - SDMD CNKT va CNTT trong tien trinh CNH_HDH DBSCL
P. 306
có thể được sử dụng để theo dõi thuốc và vật tư y tế giúp cho việc kiểm soát
chất lượng của các sản phẩm này trở nên dễ dàng và minh bạch hơn.
Chuỗi khối (blockchain) là một trong những công nghệ mang tính đột
phá, được xem như là một trong những công nghệ nổi bật trong thế kỷ 21.
Sự hình thành của công nghệ chuỗi khối trải qua một giai đoạn khá dài với
các công nghệ nền tảng như công nghệ mã hóa (đối xứng và bất đối xứng)
và cấu trúc dữ liệu Markle trees từ những năm 1970; các bài toán về đồng
thuận (Byzantine Generals problem), giải thuật sinh khóa cho mã hóa bất đối
xứng (Elliptic Curve Cryptography) và những năm 1980; các cấu trúc dữ liệu
chống lại sự giả mạo như tamper-proofing document timestamps vào những
năm 1990.
Khái niệm chính thức về công nghệ chuỗi khối và ứng dụng của nó
được giới thiệu lần đầu tiên bởi một người hay một nhóm người chưa được
xác định với bút danh là Satoshi Nakamoto thông qua một bài báo có tiêu đề
là “Bitcoin: A peer-to-Peer Electronic Cash System” (Nakamoto, 2008).
Bitcoin là một loại tiền mã hóa (cryptocurrency) hay tiền kỹ thuật số (digital
currentcy) đầu tiên được phổ biến trên toàn thế giới. Trước khi công nghệ
chuỗi khối phát triển, các giao dịch tài chính phải được xác nhận bởi các bên
thứ ba như ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính. Điều này tạo ra sự chậm trễ
và chi phí cao cho các giao dịch. Công nghệ chuỗi khối giải quyết vấn đề này
bằng cách tạo ra một hệ thống phi tập trung để ghi nhận lại các giao dịch.
Chuỗi khối là một cơ sở dữ liệu hay sổ cái phi tập trung (decentralized
database/ledger), đặc trưng bởi sự phi tập trung (decentralization), minh bạch
(transparency), không thể thay đổi (immutability) và an toàn (security) dựa
trên nền tảng của công nghệ mã hóa (cryptography). Trong công nghệ chuỗi
khối, dữ liệu được lưu trữ trong các khối (block) được liên kết với nhau thành
một chuỗi thông qua kỹ thuật mã hóa băm (cryptographic hash) nhằm chống
lại sự thay đổi.
Điểm độc đáo của công nghệ chuỗi khối chính là cách tổ chức lưu trữ,
quản lý dữ liệu theo cơ chế phi tập trung thông qua các khối (block) và mạng
lưới phân tán ngang hàng (peer-to-peer distributed system). Các hệ thống này
không có một điểm kiểm soát tập trung mà thay vào đó, các nút (node) trong
mạng lưới này có vai trò ngang hàng nhau và có thể kiểm soát dữ liệu của
mình mà không cần sự can thiệp của bên trung gian thứ ba (intermediaries).
Dữ liệu chỉ có thể thêm vào chuỗi nếu như có sự đồng thuận (consensus) của
tất cả các nút trong mạng. Ngoài ra, trong công nghệ chuỗi khối, tất dữ liệu
292