Page 161 - SDMD CNKT va CNTT trong tien trinh CNH_HDH DBSCL
P. 161
Chương 8
NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG HỆ THỐNG QUAN TRẮC
MÔI TRƯỜNG NƯỚC TRONG THỦY SẢN
Trần Thanh Hùng
Trường Bách khoa, Trường Đại học Cần Thơ
(Email: tthung@ctu.edu.vn)
8.1 GIỚI THIỆU
Trong những năm gần đây, đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đã trở
thành một khu vực nuôi tôm trọng điểm ở Việt Nam. Mặc dù chiếm chưa đến
13% diện tích cả nước (Nam, 2016), nhưng ĐBSCL chiếm hơn 90% diện tích
nuôi tôm và đóng góp hơn 80% sản lượng tôm của đất nước. Ngành công
nghiệp tôm đã trở thành một lĩnh vực kinh tế quan trọng của ĐBSCL.
Mặc dù có tiềm năng lớn trong việc phát triển ngành nuôi tôm, ĐBSCL
đang phải đối mặt với nhiều khó khăn. Trước hết là tình trạng hạn hán và xâm
nhập mặn dẫn đến tình trạng tôm chết hàng loạt, với hơn 80,000 ha bị thiệt
hại trong mùa hạn hán và xâm nhập mặn năm 2016 (Phương, 2016). Thứ hai
là thiếu kế hoạch phát triển bền vững cho ngành nuôi tôm, dẫn đến sự kém
phát triển của hệ thống thủy lợi và cơ sở hạ tầng - kỹ thuật hỗ trợ khu vực
nuôi tôm. Điều này đã dẫn đến tình trạng nuôi tôm tự phát, với quy trình và
kỹ thuật nuôi không phù hợp, lãng phí năng lượng và chi phí, ô nhiễm môi
trường, bệnh tôm không kiểm soát dẫn đến tình trạng tôm chết hàng loạt (Huy,
2019; Phương, 2020).
Dưới tác động của biến đổi khí hậu, tình trạng hạn hán và xâm nhập
mặn được dự đoán sẽ trở nên nghiêm trọng hơn trong thời gian tới. Ngoài ra,
tình trạng ô nhiễm môi trường và bệnh tật cũng rất phức tạp. Nuôi tôm sẽ trở
nên khó khăn và có rủi ro cao hơn. Do đó, cần phát triển kỹ thuật để giám sát
môi trường nuôi tôm. Các tham số môi trường có ảnh hưởng lớn đến tăng
trưởng và tỷ lệ sống sót của tôm. Độ mặn phù hợp cho sự phát triển của tôm
là từ 3-40‰, độ mặn trên 45‰ có thể nguy hiểm cho tôm. Nhiệt độ phù hợp
nhất cho sự phát triển của tôm là từ 25-30°C, trên 35°C hoặc dưới 20°C cũng
nguy hiểm cho tôm. Phạm vi pH phù hợp cho tôm là từ 7,5 đến 8,5, pH dưới
4 hoặc trên 10 có thể gây chết tôm. Trong khi đó, H2S có độc tính cao đối
với tôm, bất kỳ nồng độ nào cũng có hại cho tôm, chỉ cho phép nồng độ dưới
147
